KÖPEKLERDE AKARLAR
Köpeğinizin sürekli kaşıma ve yalama gibi cilt sorunlarının sebebi alerjiden başka bir şey olabilir mi? Yavru köpeğiniz tüylerini kaybediyorsa, deli gibi kaşınıyorsa, cildinde kızarıklıklar oluşuyorsa ve herhangi bir pire bulamıyorsanız, o zaman bu, “Uyuz” adı verilen birkaç cilt hastalığından biri olabilir. Uyuz, köpeğinizin cildine, tüylü derisine veya saç köklerine yerleşen birkaç farklı akar türü tarafından istila edildiğinde ortaya çıkar.
UYUZ GENELLİKLE TEDAVİ EDİLEBİLİR OLSA DA BAZI FORMLARI OLDUKÇA BULAŞICI OLABİLİR VE BU DURUM ÇOK CİDDİ OLMA POTANSİYELİNE SAHİPTİR.
Kulağa hoş gelmese de, akarlar köpeğinizin derisine yerleştiğinde uyuz oluşur. Bazı dişi akar türleri yumurtlamak için deriye girerek daha yoğun kaşıntı, iltihaplanma ve tüy dökülmesine neden olabilir. Köpekler nasıl uyuz olur?
Bu genellikle köpekler başka bir enfekte hayvana maruz kaldıktan sonra olur. Sokakta dolaşırken veya parkta oynarken olabilir. İşaretlerin ortaya çıkması iki ila altı hafta sürebilir. Daha da kötüsü, birkaç tür uyuz akarı, enfekte bir köpekle temas ettikten sonra insanlara da yayılabilir.
Köpek uyuzları, kulak akarları, köpek demodikozu ve trombiküloz dahil olmak üzere köpekleri etkileyebilecek çeşitli uyuz türleri vardır.
TEŞHİS KOYMAK, KÖPEĞİNİZDEKİ BELİRLİ AKAR TÜRÜNÜ BELİRLEMEK VE BİR TEDAVİ ÖNERİSİ ALMAK İÇİN AİLE VETERİNER HEKİMİNİZİ ZİYARET ETMEK ZORUNLUDUR.
Veteriner hastanesine giderken dikkat edilmesi gereken birkaç nokta var.
KÖPEK UYUZLARI
Oldukça bulaşıcı olan köpek uyuzuna, “Sarcoptes scabiei var canis” adı verilen bir akar neden olur. Başka bir deyişle, ciltte hasara ve kabuklu yaralara neden olan küçük bir parazittir.
Dişi akarlar yumurtlamak için deride tüneller açarlar ve bu akar konaklamak için köpekleri tercih ederken, enfekte olmuş bir köpekle temas eden insanların ve diğer hayvanların da akarları kapma olasılığı vardır. Ayrıca, yatak örtüleri gibi dolaylı temas, bu akarları yaymak için olası bir yoldur.
KÖPEK UYUZU AKARLARI İLE ENFEKTE OLAN BİR KÖPEK GENELLİKLE ANİDEN BAŞLAYAN YOĞUN KAŞINTIYA SAHİPTİR.
Enfekte cilt bölgeleri, ilk olarak köpeğin karnında, göğsünde, kulaklarında, dirseklerinde ve bacaklarında ortaya çıkan küçük, katı yumrularla belirebilir; ancak, bunları tespit etmek zor olabilir.
Köpek, kaşıntıyı gidermek için kendini kaşır veya ısırır ve çevresindeki cilt hasar görür ve kalın, kabuklu yaralarla, kızarıklıklara yol açar. Yaralı ciltte mantar veya bakteriyel enfeksiyonlar gelişebilir. Uygun teşhis ve tedavi olmadan yaralar tüm vücuda yayılmaya devam edebilir ve enfeksiyonlar ölümcül olabilir.
KÖPEK CİDDİ KAŞINMA GİBİ İSTİLA BELİRTİLERİ GÖSTERSE BİLE, AKARLARI BULMAK VE TEŞHİS ETMEK BAZEN ZOR OLABİLİR.
Bu, bir köpek düzenli olarak yıkandığında ve bakımlı olduğunda ortaya çıkabilir ve bu nedenle, diğer tipik belirtiler – kabuklu yaralar ve pullu cilt gibi – düzenli banyo ile giderilir. Bununla birlikte, uyuzdan şüpheleniliyorsa, veteriner hekiminiz cildin birkaç farklı alanını değerlendirecek, uygun testler yapmak isteyebilir.
Uyuz çok bulaşıcı olduğundan, kendi cildinizle ilgili herhangi bir endişeniz varsa kişisel doktorunuzla konuşmalısınız.
Herhangi bir tedavinin, uyuz ile enfekte olmuş köpekle temas halinde olan diğer köpekleri de içermesi gerekir. Veteriner hekiminiz tarafından önerilen tedavi, köpeğin tüylerini kesmeyi ve kabuklu cilt bölgelerini dikkatlice temizlemek için ilaçlı bir şampuanla yıkamayı da içerebilir.
Akarları kontrol etmek için yeni jenerasyon, uzun süreli koruma sağlayan güvenli oral tedaviler verilebilir. Bu alanda aylık koruma veya 3 aylık koruma sağlayan ürünler mevcuttur. Diğer taraftan akar önleyici olarak daha geleneksel bir yaklaşım da bir seçenek olabilir.
Akarlardan korunmak veya kurtulmak için düzenli ve uzun süreli korunma son derece önemlidir. Herhangi bir ikincil bakteriyel enfeksiyonu ortadan kaldırmak için antibakteriyel ve/veya antifungal tedaviler de gerekebilir.
KÖPEKLERDE KULAK AKARLARI (OTODEKTİK UYUZ)
Bu uyuz şekline, dış kulak kanalını istila eden Otodectes cynotis olarak bilinen akarlar neden olur – kulağın kolayca göremediğiniz kulak kepçesi ile kulak zarı arasındaki kısmı. Bu köpek akarları, kulak kanalı zarının iltihaplanmasına neden olur.
AKARLAR GENELLİKLE GÖRÜNMEZLER. OTOSKOP EKİPMANI OLMADAN KOLAYCA GÖRÜNMEYEN YERLERDE DIŞ KULAK KANALI KAPLAMASI İÇİNDE BULUNMAKTADIRLAR ve ZAMAN ZAMAN KULAK DIŞINDAKİ CİLT ÜZERİNDE RASTLANABİLİRLER.
Enfekte olmuş hayvan (bir köpek veya en yaygın olarak genç bir kedi ve tavşanların da kendi kulak akarları vardır) sık sık başını sallar ve bir veya iki kulağını kaşır. Dik kulakları olan köpeklerin sonuç olarak kulağı sarkabilir ve kulak akarları olan herhangi bir köpekte dış kulak iltihaplanabilir ve irin üretebilir. Kulak akarı enfeksiyonları, kulak zarı yırtılmasına da sebep olabilirler.
Bu akarlar da çok bulaşıcıdır ve musallat olan köpekle temas etmiş olan diğer köpek veya kedilerin kontrol edilmesi ve muhtemelen tedavi edilmesi gerekebilir. Veteriner hekiminiz, muhtemelen ilaç ve kulak temizliğini içerecek bir tedavi planı önerecektir. Kulak uyuzlarına karşı aylık koruma veya 3 aylık koruma sağlayan ürünler mevcuttur. Kulak akarlarından korunmak için de aralıksız ve uzun süreli korunma son derece önemlidir
KÖPEK DEMODİKOZİSİ
Bu uyuz formuna neden olan Demodex canis adı verilen akarlar, genellikle tüm köpeklerin kıl köklerinde az sayıda bulunur ve tamamen normaldir ve hiçbir hastalık belirtisine neden olmaz.
BAZI DURUMLARDA, KÖPEKLER BU AKARLARIN ÇOK SAYIDA İSTİLASINA UĞRAYABİLİR VE BU DA TÜY DÖKÜLMESİNE VE İLTİHAPLANMAYA NEDEN OLABİLİR.
Bunun meydana gelmesinin nedenleri değişkendir ve her zaman bilinmemekle birlikte, normalde bu doğal olarak oluşan akarları kontrol altında tutan ve cildin sağlıklı görünmesini sağlayan zayıflamış bir bağışıklık sistemine dayanan duruma kalıtsal yatkınlığa dair bazı kanıtlar vardır. Bazen olay, bağışıklık sistemini baskılayan bir hastalık veya tedavi ile ilişkilidir.
“Lokal demodikozis”, bu köpek uyuzunun iki klinik formundan biridir ve vücudun tüysüz, kırmızı ve pullu görünebilen birkaç küçük, izole bölgesinde meydana gelir. Lokal demodikozis genellikle, çok az kaşıntı veya rahatsızlık yaşayan bir yaşından küçük yavrularda görülür. Bu oluşumların çoğu herhangi bir tedavi olmaksızın düzelir.
“Genelleşmiş demodikozis”, cildin geniş alanlarını etkileyen ciddi bir cilt hastalığıdır. Tüy dökülmesi, kırmızı ve şişmiş cilt, artan pigmentasyon (cildin koyulaşması), kabarık topaklar ve kabuklar veya iltihaplı ayak patileri gibi cilt değişikliklerini içerebilir.
Akarlardan etkilenen köpeklerde bakteriyel cilt enfeksiyonları yaygındır ve ilişkili belirtiler arasında genişlemiş lenf düğümleri, uyuşukluk, ateş ve derin deri katmanlarının iltihabı sayılabilir.
Genelleşmiş demodikozis ciddi bir hastalıktır ve her zaman tıbbi tedavi gerektirir. Köpek uyuz tedavisi sırasında, bu akarları kontrol etmek için geliştirilmiş, yüksek etkinliğe sahip yeni oral tabletleri, ilaçlı şampuanları, cilt damlaları ve ayrıca ikincil enfeksiyonları kontrol etmek için antibiyotikler reçete edilebilir. Köpek üzerindeki akarların sayısını gözlemlemek için rutin izleme önemli olabilir.
Demodikozlu köpek sahipleri, hastalığın genelleşmiş formunun tedavisinin birkaç ay sürebileceğini ve tedavinin ilk yılında tekrarlamanın nadir olmadığını hatırlamalıdır. Bu hastalığa kalıtsal yatkınlık olabilir ve bu durumdaki köpeklerin sahipleri, önce veterinerlerine danışmalıdır.
Tatsız vakaların yaşanmaması ve nükslerin önlenmesi için düzenli ve aralıksız korunma önemlidir. Üç ay gibi uzun süreli koruma sağlayan ürünlerin, aylık koruma sağlayan ürünlere oranla daha fazla fayda sağladığını ispatlayan bilimsel çalışma sonuçları da vardır.1,2
Bu tür köpek uyuzları, genellikle hasat zamanında bulunan ve bazen “hasat akarları” olarak adlandırılan küçük yavru akarlarla ilişkilidir. Küçük örümceklere benziyorlar ve bazen evcil hayvanınızın üzerinde küçük, turuncu-kırmızı noktalar olarak görülebilirler. Sıklıkla baş, kulaklar, ayaklar veya karın üzerinde kümelenirler.
Diğer uyuz türleri gibi, veteriner hekiminiz trombiküloz teşhisi koyduktan sonra, tedavi muhtemelen bir şampuan ve ilaç kombinasyonunu ve ayrıca ikincil enfeksiyonlar için muhtemelen antibiyotikleri içerecektir.
Köpekleri uyuz akarlarına karşı tedavi etmek için endikasyonu olan ve önemli ölçüde azaltabilen uzun süreli etkinliğe sahip bir antiparazit ürün kullanılmasının dışında, köpeğinizin bu tür uyuzlardan birine yakalanmasını önlemenin kesin bir yolu yoktur.
Genel olarak, sağlıklı köpekler akarlarla daha iyi başa çıkar, bu nedenle köpeğinizi kaliteli bir diyet ve temiz bir çevre ile iyi durumda tutmak yardımcı olacaktır. Her şeyden önce, cilt hastalığı belirtileri görürseniz veya köpek akarı semptomlarından şüpheleniyorsanız, akarları köpeğinize daha fazla zarar vermeden yakalamak ve tedavi etmek için köpeğinizi veteriner hekiminize götürün.
Referanslar:
1. R. Lavan, Parasites & Vectors , Duration of annual canine flea and tick protection provided by dog owners in Spain, (2018) 11:458
2. Lavan R et al. Dog owner flea/tick medication purchases in the USA. Parasites & Vectors.2018;
11:581.
Veteriner hekiminiz, evcil hayvanınızın sağlığında büyük rol oynar. Konum bilgilerinizi girin ve yakınınızdaki veteriner kliniklerinin bir listesini alın.
Bir veteriner kliniği bulun